CPK Testi, kişilerde bulunan kreatinkinaz miktarının ölçülmesi için yapılan testledir. Cpk testi kişiler tarafından CK testi olarak da bilinir. Kreatinkinaz vücut içerisinde bulunan bir enzim olarak geçer. Ve bu enzim çoğunluklu iskelet kas sisteminde bulunur.
Kişilerden kan alınarak cpk testi yapılır. Alınan kan gerekli yerlere gönderilerek cihazlar ile sonuçlandırılır. Testin yapılma amacı kişilerin kas sisteminde veya iskelet sisteminde herhangi bir rahatsızlığın olup olmadığını anlamaktır.
Testin doğru bir sonuç vermesi için kişilerin test öncesinde hiçbir şekilde yoğun tempoda olmaması gerekir. Bu tempo kas gibi yapılarda yıkımı meydana getirdiği için sonuçların doğru çıkması imkânsız hale gelir. Buda kişilerin yanlış bir şekilde yönlendirilmesine yol açar.
Yapılan ck-cpk testi sonucunda yüksek oranlar meydana geldiyse bu oranların sebebi vardır. İlk olarak Malignhipertermi, Muskulerdistrofi, bir kas hastalığı olan Polimyozit gibi hastalıklar kişide bulunuyorsa değerler yüksek gelir.
Aynı zamanda kişi ameliyattan daha yeni çıktıysa, travma geçirdiyse, yanık meydana geldiyse, ağır bir şekilde spor yapıldıysa, hamilelik döneminde ise, enjeksiyon gerçekleştiyse kreatinkinaz miktarının yüksek çıkması beklenir.
Kreatin fosfokinaz enzimi veya CPK, özellikle kas dokusunda bulunan ve enerji üretimi süreçlerinde önemli bir rol oynar. CPK seviyeleri, kas dokusuna herhangi bir zarar veya bozulma olduğunda kan dolaşımına sızar, bu nedenle CPK testi, kas hastalıkları, kalp krizi ve diğer durumlar için önemli bir tanı aracıdır.
CPK’nin normal değerleri yaş, cinsiyet ve laboratuvarın kullandığı ölçüm yöntemlerine bağlı olarak değişebilir, ancak genel olarak kabul edilen bir aralık vardır. Erkeklerin normal CPK değeri 39–308 U/L’dir, ancak kadınlarda genellikle 26–192 U/L’dir. Bireyin kas kütlesi ve fiziksel aktivite düzeyi, bu değerlerin önemli ölçüde değişmesine neden olabilir.
CPK seviyelerindeki anormallikler, birçok farklı sağlık sorununun belirtisi olabilir. Örneğin, yüksek CPK değeri, kas hasarını gösterebilir. Aşırı fiziksel aktivite, miyopati (kas hastalığı), kalp krizi, bazı ilaçların yan etkileri ve kas travması bu sorunun nedeni olabilir. Bununla birlikte, CPK değerinin beklenenden düşük olması nadiren görülen bir durumdur.
Bu, genellikle spesifik bir sağlık sorunundan ziyade bir testte teknik bir hata veya bireysel farklılıkların bir sonucu olabilir. Doktorunuz, yüksek CPK seviyeleri görüldüğünde ek testler ve değerlendirmeler yaparak sorunun kaynağını bulmaya çalışır. Detaylı bir fiziksel muayene, hastanın tıbbi geçmişi ve gerektiğinde ek kan testleri veya görüntüleme çalışmaları bu prosedürün parçası olabilir.
CPK seviyelerindeki anormalliklerin tedavisi, bu anormalliklerin temel nedenine bağlıdır. Fiziksel aktivite nedeniyle yüksek CPK seviyeleri, genellikle dinlenme ile normal seviyelere döndüğünde tedavi gerektirmez. Bununla birlikte, kalp krizi veya kas hastalıkları gibi daha ciddi durumlar söz konusu olduğunda, tedavi planı özelleştirilir. Kas hastalıklarının tedavisi, semptomları hafifletmeye ve kasların fonksiyonunu sürdürmeye yönelik olabilir.
Fiziksel tedavi, ilaç tedavisi ve bazen cerrahi müdahale dahil olmak üzere bir dizi yöntem kullanılabilir. Kalp krizi durumunda ise acil müdahale, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri çok önemlidir. Hastanın durumunu izlemek ve tedavinin etkinliğini değerlendirmek için CPK seviyeleri de kullanılabilir. Sonuç olarak, kas kütlesi (CPK) değerleri, vücuttaki kas dokusuyla ilgili önemli bilgiler vererek sağlık durumunu değerlendirmek için kritik bir göstergedir. Birçok durumun başarıyla yönetilmesi, anormalliklerin erken teşhisi ve uygun tedavisi ile mümkündür.
CPK her yaş aralığında farklı bir değere sahiptir. Yapılan ck-cpk testi sonucunda değerler yeni doğan çocuklarda daha yüksek gelir. Normal değerlere bakılacak olursa yeni doğan bebeklerde bir hafta tamamlanasıyla kadar CPK değeri 22-500 IU/L aralığındadır.
Bu değer çocuk bir haftasını tamamlayıp bir aylık dönem içerisinde devam ederken 22-240 IU/L aralığında seyreder. Bu etaptan sonra çocuklarda ve yetişkinlerde oranlar 22-200 IU/L aralığında normal olarak kabul edilir.
Kreatinkinazın vücut içerisinde normal olup olmadığı veya tehlike yaratıp yaratmadığı ck-cpk testi ile birlikte belirlenir. Test doğrultusunda çıkan sonuçlar kadınlarda ve erkeklerde farklıdır. Erkeklerin kas oranları kadınlara göre daha fazla olduğu için erkek bireylerde oranlar daha yüksek olduğunda kabul edilebilir.
Bu değerler incelenecek olursa kadınlarda 26 – 192 U/L değer aralığı erkeklerde 39 – 308 U/L değer aralığı normal kabul edilir. Bu değerlerin detaylı incelenmesi için farklı birtakım testler de yapılır. Bu testlerden irisi de izoenzim testidir.
İzoensim test sonuçlarında çıkan değerler 500 U/L üstünde ise değer aralığı 0.0 – 1.0 olarak kabul edilir. Fakat çıkan sonuç 500 U/L altındaysa değerler 0 – 4,9 ng/mL olduğunda normal olur. Kişi test yaptırdığında sonucu bu değerlerin altında veya üstünde ise tehlike sınırında demektir.
Bu durumlarda mutlaka doktor ile görüşülmelidir. Özellikle bu miktarın yüksek olması vücut içerisinde birçok hastalığa neden olabileceği için gerekli tedavinin uygulanması şarttır.
Vücut içerisinde dokularda meydana gelen enzimlerin normalden daha fazla olma durumuna kreatinkinaz yüksekliği denir. Bu durum ck-cpk testi ile anlaşılabilir. Kişilerde kreatinkinaz miktarı yüksek olması bazı kas ve sistem hastalıklarından da kaynaklanıyor olabilir.
O yüzden bu tür hastalıklarda da ck-cpk testi tanı için oldukça büyük bir önem taşır. Yüksek olan kreatinkinaz miktarı kişilerde rahatsızlığa neden olur.
Bu rahatsızlıkların önüne geçmek durdurmak ve tedavi etmek amacıyla mutlaka doktor ile görüşülmelidir. Tedavi anında doktor önerisinden başka ilaç kullanımı yapılmamalıdır.
Kreatinkinaz yüksekliği birçok nedenden kaynaklı olarak meydana gelebilir. Bu nedenler genel olarak hastalıklardan kaynaklanır. Özellikle myokardit gibi rahatsızlıklar kalpte bulunan kasta meydana gelebilecek iltihaplanmalar ile oranı yükseltir.
Kalp kası ufak darbeler ile birlikte zarar gördüğünde kreatinkinaz yüksekliği meydana gelebilir. Aynı zamanda enfeksiyonlar, tümör, epilepsi nöbetleri, zatürre gibi hastalıklar da yüksekliğin meydana gelmesini tetikleyen unsurlardır.
Bu olan hastalık dışında iskelet üzerinde etkili rahatsızlıklar da kreatinkinaz seviyesini yükseltebilir. Örnekle ezilme gibi durumlar, hareketsizlik, enfeksiyonlar, kullanılan ilaçların yan etkileri, yoğun kasılma durumunun meydana gelmesi kişilere ck-cpk testi yapıldığında yüksek sonuçlar ile karşılaşılmasını sağlar.
Kreatinkinaz düşüklüğü değerlerin normalden daha az bir oranla meydana gelmesidir. Bu oranlar genellikle ilerleyen yaş ile birlikte meydana gelse de Myasteniagravis, müskülerdistrofi hastalıklarının da düşüşte etkisi oldukça yüksektir.
Aynı zaman da kişilere yapılan ck-cpk testi sonucu düşükse bu kişinin zayıf, kas oranın az veya tamamen hareketsiz bir şekilde yaşamını sürdüğünden kaynaklanıyor olabilir.
Gerekli önlemler alınarak tedavi sürecine girilmesi ve doğru yöntemlerin kullanılması önem arz eder. Aksi takdirde başka sorunların oluşmasına yol açarak önüne geçilmez durumların oluşmasına neden olur. Bu da istenmeyen bir durumdur.
Kreatinkinaz belirli testler yapılarak sonuçlandığında yüksek miktarda gelebilir. Yüksek miktarda gelen bu değeri mutlaka doktor kontrol etmelidir. Gereken kontrol ve hastanın öyküsü değerlendirildikten sonra kişiye uygun tedavi yöntemleri uygulanmaya başlar.
Tedavi yöntemlerinde ilk olarak iltihap kurutucu ilaçlar ve kremler verilir. Ardından bu yükseklik kişide kalp veya böbrek rahatsızlığına sebebiyet verdiyse tedavi ona göre ilerler.
Bu rahatsızlıklar kaslarda meydana geldiği için kişilerin iyileşme döneminde mutlaka dinlenmeleri gerekir. Ayrıyeten böbreklere zarar verecek kadar yüksek olan değere sahip kişiler böbrek ilaçları ile birlikte su tüketimini de arttırmalılardır.
Bu ilaçların tamamı doktor reçetesi ile alınmalıdır. Aksi takdirde olmuş hastalığı ilerletmek de mümkün hale gelir. Kreatinkinaz yüksekliğinin belirlenmesi için ise ck-cpk testi yapılmalıdır.
CPK testi fiyatları 2024 hakkında bilgi almak için bizlere hemen ulaşabilirsiniz.
